Nhân sinh có ba cảnh giới: Có thời nhìn núi thấy là núi, có khi nhìn núi không phải là núi, lại có lúc nhìn núi vẫn chỉ là núi. Đi qua ba cảnh giới, bước qua ba giai đoạn, dần dần từng bước tiến gần đến chữ Thiền, cuối cùng mới thấu hiểu ý nghĩa nhân sinh.
Dưới đây là 10 bài thơ vừa đậm đà thiền vị lại tràn đầy ý thơ, mở ra trước mắt chúng ta cánh cửa giác ngộ về nhân sinh
Giữa dòng đời trong, đục, bậc quân tử không xuôi mình theo thời thế mà chấp nhận làm một cây tùng, cây mai đứng giữa mùa đông mà ngạo tuyết nghênh sương. Ai đó có thể cho là họ dại. Nhưng lịch sử cần những người như thế để đạo làm người được gìn giữ nghìn năm.
Tôi xin kể cho bạn nghe một câu chuyện nhỏ…
Trong một công viên nhỏ phía bắc, tuyết vẫn đang tiếp tục rơi, toàn bộ công viên đều phủ đầy tuyết trắng. Ngoài cây tùng và cây mai ra, mọi vật đều đang chìm trong giấc ngủ đông mê man, lạnh giá.
Cây tùng rũ sạch tuyết bám trên thân, nói với cây mai, cô hàng xóm bên cạnh của mình rằng: “Em mai này, những người khác đều biết bảo vệ bản thân, đều rơi rụng hết lá để ngủ đông cả, sao em vẫn còn có tinh thần đến vậy, em không sợ giá rét hay sao?“.Cây mai nghe xong cười cười, cũng rũ sạch tuyết bám trên thân, nói: “Em nở rộ vào ngày đông giá rét, mục đích là để mang đến hy vọng và điều tốt đẹp cho mọi người. Ngày đông sẽ qua đi, hy vọng chính là ở ngay trước mắt“. Cây tùng nghe xong, gật gật đầu, không nói thêm gì nữa. Tiếp tục đọc →
Giã từ cõi mộng điêu linh Tôi về buôn bán với mình phôi pha.
(Mưa nguồn)
Cõi mộng nào chẳng chất ngất điêu linh: Ông thực sự đã giã từ cõi mộng. Còn cái điêu linh thì vẫn còn đó để cho người ta tập nhìn ngắm và học cách biết yêu. Ông đã khơi mở khả tính vô hạn của tình yêu như một thông điệp trao cho toàn cõi vĩnh hằng:
Buổi tối qua khi tôi ra về trời cũng đã thật khuya! Bước ra ngoài, tôi thấy trăng vằng vặc sáng trên đầu. Con đường nhỏ tôi đi có ánh trăng đổ dài bóng cây. Không gian trời thu trong và mát lạnh. Những nốt nhạc lời thơ vẫn còn nhẹ rơi. Nhạc và thơ bao giờ cũng mang lại cho cuộc đời những niềm vui nho nhỏ bạn hả!
Sáng nay dậy sớm, pha một tách cà phê, ra ngồi sau nhà. Những giọt sương vẫn còn đọng trên lá cỏ. Không khí lạnh buổi sáng làm tách cà phê sáng nay của tôi thấy ấm hơn. Sáng nay, tôi muốn chia sẻ với bạn về vấn đề hạnh phúc.
Khi chung quanh là những khó khăn
Vào tuổi bây giờ, tôi nghĩ, hạnh phúc không còn có thể nằm trên mây hoặc là ở một nơi xa xôi nào đó. Hạnh phúc, tôi nghĩ, là một buổi sáng ngồi yên, là được nhìn một tia nắng lung linh vướng trong hạt sương, là pha một tách cà phê thơm uống cùng lá và mây. Là cứ mở lòng ra với những gì đang có mặt trong cuộc sống mình.
Câu hỏi của bạn hơi “ác” đó nha. Đây là 4 câu thơ mở đầu của bài thơ Động hoa vàng của Phạm Thiên Thư, bài thơ dài tới 100 khổ, mỗi khổ 4 câu lục bát đẹp như mơ mà ai cũng biết… Cho đến nay đã có hàng trăm bài viết về Phạm Thiên Thư với Động hoa vàng này đó. Mà hình như chưa có ai hỏi như bạn đã làm khó mình hôm nay. Bạn biết đó, mình chẳng phải nhà phê bình văn học, nhất là phê bình thơ… Bởi thơ là để cảm nhận, để rung động… chớ không phải để phân tích, để bình giảng… Nói thì nói vậy chớ người yêu thơ vẫn cứ vừa cảm nhận, vừa rung động vừa bình giảng… để thấy cho hết cái đẹp cái hay, để rồi được rung động 6 cách “nhãn nhĩ tỷ thiệt thân ý” cũng chẳng khoái ru? Tiếp tục đọc →
Dùng tư duy trực giác để hình thành nên một biểu tượng, bài thơ bắt đầu từ chỗ miêu tả một thực tại, một hình ảnh đơn giản, sinh động: Khai, lạc của mai hoa (đào hoa, xuân hoa…) là cái nhãn tiền tự nhiên nhi nhiên.
Trước khi qua đời, một Thiền Sư dạy chúng đệ tử rằng:
“Con à, có những điều thầy mong con ghi nhớ:
1. Đừng cố gắng chen chân vào bất kỳ tổ chức tôn giáo, thế tục nào để dành cho mình một cái ghế hay chỉ khẳng định đời tu mình bằng học vị. Những thứ ấy là nguyên nhân của sự sa đọa vì xem trọng danh lợi. Đối trước sanh tử. Con không thể lấy bằng cấp hay địa vị ra trình với Diêm Vương.
Mark Epstein, là một nhà phân tâm học, psychotherapist, và cũng là tác giả của quyển Thoughts without a Thinker có chia sẻ một kinh nghiệm tu học của ông như sau.
Trong hơn 30 năm qua, mỗi năm ông đều cố gắng đi tham dự một khóa tu nhiều ngày. Và ông cũng giữ một quyển nhật ký, ghi lại những trải nghiệm và khám phá của mình có được trong mỗi khóa tu. Gần đây, ông có dịp đọc lại những gì mình đã ghi chép trong quyển nhật ký ấy.
Ông ngạc nhiên và khám phá ra một điều này, là tuy mỗi khóa tu ông ghi lại những trải nghiệm khác nhau, nhưng thật ra chúng chỉ trình bày một sự thật duy nhất mà thôi, đó là “Những gì ta kinh nghiệm, hoàn cảnh nào ta đối diện, chúng không là quan trọng. Nhưng điều quan trọng là cách ta phản ứng, và thái độ của ta tiếp nhận chúng như thế nào.” Tiếp tục đọc →
Nguyễn Duy qua chơi Pháp, mang theo quyển sách “Thơ Thiền Lê-Nguyễn” anh vừa xuất bản cùng với Nguyễn Bá Chung và Sam Hamill. Sách in mỹ thuật, giấy láng, bìa cứng, ảnh đẹp, sang trọng, cầm trên tay chỉ muốn nâng niu. Lời giới thiệu ở đầu sách, dưới ngòi bút của thầy Thích Phước An, xứng tầm với sách, đầy đủ trong nội dung, đạo vị trong lời lẽ, tưởng khó nói gì thêm. Được tặng sách, tôi chỉ biết cảm động, nói lên vài lời cảm tạ tác giả, cốt để cùng chia sẻ với nhau một cái mê chơi sách đẹp, sách quý.
Thiền sư Ryokan (1758-1831) của Nhật nói về thơ của mình như sau:
Ai bảo thơ của tôi là thơ?
Thơ của tôi không phải là thơ
Một khi đã biết thơ của tôi không phải là thơ
Khi đó ta có thể bàn luận về thơTiếp tục đọc →
“Đêm Trước Một Cành Mai” là một bài thơ thường được nhắc nhở tới mỗi khi người ta nói đến dòng văn học Thiền. Đó là một bài thơ có vẻ như dễ hiểu và có tính chỉ thẳng (trực chỉ) nên đã được nhiều người dịch và giải thích ở nhiều sách khác nhau. Tính bí hiểm mơ mơ hồ hồ thường có của thơ Thiền như dường bị loại trừ ở đây. Bài này được viết ra cũng để góp thêm vào những lời chú giải đó nhân mùa Xuân sắp đến, nếu may mắn không ngoài ý Tổ thì xin là thêm một cành mai cúng Phật. Tiếp tục đọc →
Bao người vẫn thường tự hỏi, vì sao hoa mai lại nở vào ngày đông giá rét, vì sao cây tùng lại xanh tốt quanh năm? Đạo người quân tử chẳng phải cũng tương đồng như vậy, không vì thời thế mà chịu xuôi mình.
Giữa dòng đời trong, đục, bậc quân tử không xuôi mình theo thời thế mà chấp nhận làm một cây tùng, cây mai đứng giữa mùa đông mà ngạo tuyết nghênh sương. (Ảnh: Pinterest)
Tôi yêu thơ Du Tử Lê từ lâu lắm, có lẽ trước khi tôi biết những bài hát nổi tiếng được phổ từ thơ của Ông. Thời gian tôi lần đầu được đọc những sáng tác thơ của Ông là những năm Đại học, tuổi mười tám, đôi mươi. Thời thanh xuân non trẻ ấy, thích thơ là thích, yêu nhạc là yêu, không nghĩ sâu xa vì sao mình yêu, vì sao mình thích. Về sau ở lứa tuổi trung niên và đến giờ lão niên, những Tác giả thơ & nhạc yêu thích nhiều hơn, một số ít Tác giả có phai nhạt, nhưng thơ của Ông và nhạc của Trịnh thì vẫn còn nguyên vẹn giá trị trong tôi, bởi cảm nhận về thơ nhạc qua bao năm tháng giờ đã nghiêng sang phần hoài niệm, và suy tư vốn là những lời tự sự của ông từ sau khi rời quê hương.
Tác giả đã giã biệt chúng ta, những người yêu thơ Du Tử Lê khắp nơi , gia đình, bạn hữu để về với Mẹ ở tuổi 77, nhưng Ông sẽ còn mãi trong lòng người hâm mộ…. bởi người yêu thơ sẽ còn đọc thơ của Ông và hát những bài hát phổ từ thơ ấy. Ông để lại một gia tài văn chương khá đồ sộ gồm hơn 70 tác phẩm thơ văn. Ngoài những bài thơ rất nổi tiếng được phổ nhạc ( hơn trăm bài được 2 Nhạc sĩ phổ nhiều nhất là Anh Bằng và Từ Công Phụng ) như Khúc Thụy Du , do nhạc sĩ Anh Bằng phổ , Ơn Em – Từ Công Phụng, Trên Ngọn Tình Sầu – Từ Công Phụng, Đêm Nhớ Trăng Sài Gòn – Phạm Đình Chương, Tình Sầu – Phạm Duy, Như Xa Miền Yên Vui – Phạm Duy, Chỉ Nhớ Người Thôi Đủ Hết Đời – Trần Duy Đức, Khi Tôi Chết Hãy Đem Tôi Ra Biển – Phạm Đình Chương ….., Nhà Thơ vừa nghiêng cánh hạc còn dành hơn 10 năm để viết và xuất bản 1 tập thơ thiền, Vì Em, Tôi Đã Làm Sa Di” năm 2001.
HT Thích Nhất Hạnh trong phần đầu của TRÁI TIM CỦA BỤTcó dạy : ” Mọi người, ai trongchúng ta cũng có đủ mọi hạt giống, có những hạt giống trung thành và cũng có những hạt giống phản bội. Những hạt giống này phải được tu tập, tưới tẩm cho những cái ác không còn môi trường phát triển thì ta mới có sự chuyển hoá và giúp ích cho mọi người ” Và nếu như Ngài đã dạy cách nghe một bài pháp thoại là Hãy khoan dùng Trí năng phân biệt của mình để nghe mà phải để cho mặt đất Tâm của mình mở rộng thênh thang cho mưa pháp thấm nhuần thì phải chăng thưởng thức âm nhạc cũng vậy ( tuy nhiên bản nhạc bắt buộcnằmđúng trong hướng đi của mình đã chọn chứ không phải bất cứ loại âm nhạc nào )
Mỗi khi có thời gian nghỉ, tôi vẫn muốn thong thả được làm những gì mình thích. Ở gần nhà có một quán cà phê nhỏ, những dịp rảnh rỗi tôi lại thường ghé qua đây, mua một ly cà phê nóng, và tìm một góc ngồi đọc sách. Giữa những bận rộn của cuộc sống, thỉnh thoảng có những thời gian ta tìm cho mình một góc nhỏ, ngồi yên trong một ngày, là một hạnh phúc.
Ngày xuân, đọc lại một phiên bản của Di chúc vua Trần Nhân Tông, vẫn thường thấy ở các di tích đền chùa, càng thấm thía lời dạy của bậc thánh nhân, hết lòng vì lợi ích quốc gia, dân tộc.
Ảnh: BẠCH NGỌC TƯ
“… Không thôn tính được ta, thì gặm nhấm ta… Họ gặm nhấm đất đai của ta, lâu dần họ sẽ biến giang san của ta từ tổ đại bàng thành cái tổ chim chích. Vậy nên các người phải nhớ lời ta dặn: Một tấc đất của tiền nhân để lại, cũng không được để lọt vào tay kẻ khác.Ta cũng để lại lời nhắn nhủ đó như một lời di chúc cho muôn đời con cháu”.
“Đêm Trước Một Cành Mai” là một bài thơ thường được nhắc nhở tới mỗi khi người ta nói đến dòng văn học Thiền. Đó là một bài thơ có vẻ như dễ hiểu và có tính chỉ thẳng(trực chỉ) nên đã được nhiều người dịch và giải thích ở nhiều sách khác nhau. Tính bí hiểm mơ mơ hồ hồ thường có của thơ Thiền như dường bị loại trừ ở đây. Bài này được viết ra cũng để góp thêm vào những lời chú giải đó nhân mùa Xuân sắp đến, nếu may mắn không ngoài ý Tổ thì xin là thêm một cành mai cúng Phật. Tiếp tục đọc →
Có những ngày sau một cơn mưa, trên bậc thềm ngoài hiên nhà có những chiếc lá phong đẵm ướt, nằm dán trên mặt đá xám như những chiếc lá hoá thạch màu sắc. Tôi thường ra sân khi trời vẫn còn tờ mờ sớm, lắng nghe sự thinh lặng và trong mát của một buổi sáng mờ sương. Rừng cây cạnh nhà từ từ sang mùa, lúc nào không hay. Mùa thu đi ngang qua, thật im lặng, theo nhịp quay của đất trời không cần ngày tháng. Và mùa đông đến rất bất chợt, bắt đầu bằng một ngày tuyết. Một buổi sáng thức dậy nhìn ra ngoài cửa sổ, thấy đất trời màu trắng tinh. Tiếp tục đọc →
Thơ của Mãn Giác thiền sư là phản ánh của tâm hồn lắng đọng, ung dung tự tại, tĩnh lặng nhìn thế sự, đất trời đổi thay, hiểu rõ quy luật của vạn vật: Thành – Trụ – Hoại – Diệt, từ đó thấu triệt đạo lý, đắc Đạo viên mãn, thoát vòng tử sinh.Tiếp tục đọc →
Có thể nói ngay rằng, từ khi bài phú Cư trần lạc đạo của Phật hoàng Trần Nhân Tông ra đời, cùng với sự hưng thịnh huy hoàng của Phật giáo Trúc Lâm, thì sức lan tỏa của quan điểm sống này ngày càng có ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống xã hội Đại Việt.
Đến nay, trải qua hơn 700 năm thăng trầm của lịch sử, sức sống mãnh liệt của quan điểm ‘Cư trần lạc đạo’ vẫn có sức tác động không nhỏ đến đời sống xã hội Việt Nam hiện đại.
Có một vị thiền sư, một hôm ông gửi thư mời những thân hữu và các thiền sinh đến xem ông biểu diễn về môn thiền bắn cung (zen archery). Hôm ấy là một ngày thật đẹp, ông tổ chức buổi biểu diễn ngoài trời. Tấm bia được đặt ở phía cuối một sân cỏ rộng dài, và phía bên kia là biển. Chuông trống nổi lên, vị thiền sư bước ra sân, ông dừng lại cầu nguyện trước một bàn thờ nhỏ. Ông quay sang cúi chào mọi người, rồi trang trọng mặc vào một chiếc áo lụa màu trắng. Vị thiền sư mở một chiếc hộp đen dài và lấy ra một chiếc cung, bình thản điều chỉnh lại độ căng của dây cung. Sau đó, ông ngồi xuống trong tư thế thiền, để cây cung trên đùi mình, và nhắm mắt lại. Mọi người đều im lặng cùng ngồi thiền với ông.
Basho là một nhà thơ rất nổi tiếng của Nhật bản vào thế kỷ 17. Những bài thơ haiku của ông đượm màu sắc của thiên nhiên và nhân sinh. Ông có một cái nhìn rất sâu sắc về vẻ đẹp tự nhiên của đất trời, của cảnh vật chung quanh. Đối với ông không có vật gì là bình thường hay tầm thường hết. Tiếp tục đọc →
banmaihong
baoquyenbmh
Đàm Lan
dauyen
doanlehoian
giangthubmh
heomay
hoangthiennga
honghaitran
hongphucdcn
Nguyên Hương
Huynh Hue
huynhvanthong
lethibmh
lonewolfbmt
MinhTâm
ngphuongthao
Nguyenbmh
Nguyễn Linh Thảo Vi
nvducduoc
phamphusa
Quang R.Mydleton
tanai
thuha_tran
tonnungochoa
Trần Lê Túy-Phượng
Nguyễn Đình Xuân
Banmaihong's Blog 