Đôi Dòng Về Quan Hệ Mỹ – Trung & Giá Vàng Hiện Nay – Ngô Khôn Trí

Chính sách của Tổng thống Trump đối với Trung Quốc(TQ) ngày càng gay gắt khi ngày bầu cử tổng thống đang tiến gần, thời gian để ông tìm cách lấy lại điểm đã đánh mất trước đối thủ Joe Biden chỉ còn có 100 ngày.

Đối nội, ông bị mất điểm vì cách ứng phó không hiệu quả đối với đại dịch nCov, nhiều công thần từng làm việc cho ông tố cáo ông phát ngôn thiếu chín chắn và cách giải quyết các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc của ông đã làm chia rẻ nước Mỹ,…. Đối ngoại, ông bị chỉ trích là đã  không kiềm chế được sự trỗi dậy của TQ, thất bại trong việc tạo mối quan hệ tốt với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un để có thể chấm dứt chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng, cộng với việc rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran khiến nhiều đồng minh xa lánh và việc cam kết rút toàn bộ quân ra khỏi Afghanistan vẫn chưa được hoàn thành.

Ngày 15/1/2020, sau khi ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với TQ sau thời gian dài đàm phán, Ông Trump gọi ông Tập là “bạn tốt” vì cho rằng đây là một thắng lợi bởi vì 5 điều khoản mấu chốt trong thỏa thuận đều có lợi cho phía Mỹ. 5 điều khoản đó là về sở hữu trí tuệ, mua hàng hóa Mỹ, chuyển giao công nghệ, tỷ giá và dịch vụ tài chính.

Theo thiển nghĩ, điều khuất mắt nhất và cũng là điều mà T/thống Trump bị TQ nắm cán là TQ hứa sẽ nhập khẩu từ Mỹ các sản phẩm công nghiệp, nông nghiệp, năng lượng và dịch vụ ít nhất 200 tỉ USD trong giai đoạn 1/1/2020 – 31/12/2021.

 

Lễ ký kết thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc ngày 15/1 tại Washington. (Ảnh: New York Times)

Việc TQ bằng lòng mua số lượng lớn nông sản là tin vui với các nông dân và doanh nghiệp Mỹ vì đã chịu thiệt hại suốt gần 2 năm qua, do cuộc chiến thuế giữa hai nước. Chính quyền Trump đến nay đã phải tung hàng chục tỉ USD trợ cấp cho nông dân. Các bang nông nghiệp Mỹ chính là nhóm ủng hộ ông Trump rất mạnh trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.  Vì vậy,  chính quyền Trump rất hài lòng khi ký kết thỏa thuận trên với TQ và nghĩ rằng TQ luôn tuân theo những gì Mỹ muốn nên nghĩ rằng TQ sẽ phải nhập hàng của Mỹ trước tháng 11 để giúp ông tái đắc cử. Thế nhưng, gần hơn 7 tháng sau khi ký thỏa thuận và sắp tới ngày bầu cử nhưng chưa thấy TQ mua hàng. Điều này làm cho chính quyền Trump bực bội khi ngày bầu cử cận kề. Chính vì vậy, chính quyền gần đây đã tung ra nhiều đòn tấn công TQ hầu chuyển hướng “bị chỉ trích” sang “được ủng hộ” để bảo vệ lợi ích của nước Mỹ? . Thật ra, muốn biết TQ có tôn trọng những điều đã hứa trong thỏa thuận hay không phải đợi đến hết ngày 31/12/2021 ?

 

TQ đã tính toán trước điều này vì thừa hiểu rằng ngày bầu cử đến gần sẽ là sức ép để chính quyền Trump chấp nhận những yêu cầu của TQ hay cắt giảm bớt những qui chế khắc khe đối với TQ để nhận lại việc đặt mua hàng nông sản từ TQ trước ngày bầu cử ? Như vậy TQ là người cầm cán?

Đến khi nào đạt được những yêu cầu của mình như việc thả con gái của chủ tập đoàn Huawei, cho phép Huawei hợp tác với các công ty Mỹ, không can thiệp vào chuyện nội bộ TQ ở HongKong, không đứng về phía Đài Loan ngăn cản việc thống nhất đất nước của TQ, thừa nhận vị thế của TQ ở biển Đông,….

Giọng điệu của Tổng thống Mỹ đã thay đổi khi cuộc bầu cử ngày càng đến gần. Ông chỉ trích Bắc Kinh đã che giấu đại dịch và từng từng gọi nCoV là “Chinese Virus” . Ông cũng chỉ trích TQ đã mua chuộc WHO nên đã đe dọa cắt vĩnh viễn ngân sách đối vớ WHO, một tổ chức y tế thế giới (Giận cá chém thớt?). Gần đây, Đội ngũ tranh cử của Trump cũng tăng cường giọng điệu cứng rắn với TQ và xem đây là chiến lược “lấy lòng” cử tri.

Tại thời điểm hiện tại,  TQ luôn cố gắng kiềm chế căng thẳng với Mỹ và chỉ trả đũa khi cần thiết. Đáp lại việc Bộ Ngoại giao Mỹ ra lệnh đóng cửa lãnh sự quán TQ ở Houston ngày 21/3, 3 ngày sau đó, TQ yêu cầu đóng lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô, thủ phủ Tứ Xuyên. Và Bộ Ngoại giao TQ cũng đã lên tiếng phản đối việc các quan chức Mỹ phá khóa tiến vào Tổng lãnh sự quán TQ ở Houston.

Theo bản thỏa thuận giữa Mỹ và TQ thì các vấn đề liên quan đến chính sách tỉ giá hoặc minh bạch được giao cho Bộ trưởng Tài chính Mỹ hoặc Thống đốc Ngân hàng trung ương TQ. Nếu như 2 nước không đạt được đồng thuận thì Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) sẽ đứng ra giải quyết, giám sát sự minh bạch dữ liệu, buộc TQ điều hành tỉ giá theo các quy tắc thị trường.Thay vào đó, Mỹ đồng ý gỡ bỏ TQ ra khỏi danh sách quốc gia thao túng tiền tệ, sau nửa năm gắn nhãn này cho TQ khi đồng nhân dân tệ mất giá quá mạnh.

Ngoài ra, TQ hứa sẽ cho phép các công ty cung cấp dịch vụ tài chính Mỹ nộp đơn xin giấy phép thành lập công ty quản lí tài sản, giúp họ mua nợ xấu trực tiếp từ các ngân hàng TQ. Và cho phép các doanh nghiệp 100% vốn ngoại tham gia lĩnh vực chứng khoán, quản lí quỹ và hợp đồng tương lai.

Kể từ ngày 10/5/2019, khi Mỹ áp thuế 25% và sau đó là 30% trên 250 tỷ USD hàng nhập khẩu từ TQ, giá vàng trên thi trường thế giới bắt đầu tăng lên từ giá 1300 USD/Ounce. Và từ khi thỏa thuận thương mại Mỹ- Trung được ký kết vào ngày 15/1/2020 đến nay, giá vàng liên tục tăng như đồ thị dưới đây. Từ vị trí 1500 USD/Ounce tăng phi mã  gần chạm ngưỡng 2.000 USD/Ounce vào sáng ngày hôm nay(27/7). Những nguyên nhân chính giúp giá vàng tăng nhanh là do căng thẳng ngày càng lên cao trong mối quan hệ Mỹ-Trung, đại dịch Covid-19 tăng vọt trở lại và việc các quốc gia bơm tiền cứu vãn nền kinh tế làm tăng nguy cơ lạm phát và đồng đô la Mỹ đang mất giá.

Thông thường, giá của vàng thường tăng mạnh nhất khi niềm tin vào các chính phủ thấp . Nó thường được gọi là “hàng hóa khủng hoảng”, bởi vì mọi người chạy trốn tìm sự an toàn tương đối khi căng thẳng thế giới tăng lên.

Montreal, ngày 27/7/2020

Ngô Khôn Trí