Truyện Vui Thiền Chọn Lọc Từ Vi Tiếu – Huyền Không Tử

Vi Tiếu là nụ cười thoáng trên môi, cười mà như không cười –  có lẽ đó là nụ cười biểu lộ bên trong hơn là bên ngoài. Nụ cười vi tiếu của Đức Phật trong pháp hội khi cầm cành hoa trả lời câu hỏi của một vị thiên nhân là cả một ý nghĩa thâm sâu, mà chỉ có Ca Diếp mới lãnh hội được … đến cả ngàn năm sau vẫn là một nụ cười để chúng ta thấm thấu. Thế gian có nụ cười vi tiếu của nàng Mona Lisa trong bức họa La Joconde lừng danh thế giới làm mê hoặc con người từ bao thế kỷ nay, nụ cười bí ẩn khiến người ta phải đặt câu hỏi: “Nàng đang nghĩ gì? Điều gì đang xẩy ra trong tâm nàng lúc ấy?” – một câu hỏi cho đến nay vẫn chưa có lời giải đáp.

Vi Tiếu … nụ cười Thiền, không đến đi như những cuộc vui trong chốc lát, mà lưu lại một góc nào đó trong tâm, để chúng ta nghiền ngẫm, thấm thấu dần … và bỗng nhiên nụ cười nở ra bên trong, như một đóa hoa.

Xin chia xẻ một số bài chọn lọc từ tuyển tập Vi Tiếu của Huyền Không Tử.

.

Ngọc Bảo

Vi Tiếu

Huyền Không Tử

— o0o —

       Vi Tiếu là gì?

Phải chăng là “niêm hoa vi tiếu” hay những nghịch lý khôi hài?
Là nụ cười bao dung hỷ xả hay những lời châm biếm chua cay?
Là tiếng cười vang tự đáy lòng hay chỉ là cái nhếch môi vô tâm vô sự?
Là công án Thiền của thời đại hay chỉ là những chuyện tiếu thường tình?
Là dụng tâm chỉ trích phá hoại hay thiện ý khai thị mạch nguồn?
…

Là gì cũng được, xin tùy các bạn!

 

Cá Rô Cây

Lão hành khất vào ngồi trong hiên chùa bắt đầu bữa ăn xin được trong ngày: Ít vắt cơm, muối và… một con cá rô cây.

Người gác chùa quan sát bữa ăn, thấy con cá rô cây, ông châm biếm:

– Này ông lão, ông làm gì với con cá gỗ ấy, hay cuối cùng cũng chỉ cơm với muối?

Lão hành khất đưa tay chỉ tượng Phật bằng đá trên tòa sen giữa Chánh điện, trả đũa:

-Này ông bạn, còn bạn làm gì với tượng Phật đá kia, hay cuối cùng cũng chỉ vô minh với ái dục?

Lặng Lẽ

Gã thanh niên xin thọ giáo Thiền Sư chỉ cửa sổ thiền đường bảo:

– Hãy nhìn cảnh vật bên ngoài với tâm lặng lẽ.

Từ đó mỗi ngày anh đến thiền đường thực hành lời dạy, quả nhiên tâm hồn thanh thản, nhẹ nhàng ; một đám mây trôi qua trên bầu trời, những giọt sương long lanh đầu ngọn cỏ, con chim hót trên cành, đóa hoa vàng mới nở, gió thoảng, lá bay… nhất nhất đều hiện ra trước cái nhìn trong sáng hồn nhiên và lặng lẽ. Anh sung sướng nhủ thầm: “Thế là mình đã thể nhập vạn pháp”.

Rồi một buổi sáng mùa xuân, bên cửa sổ thiên đường bỗng hiện bóng dáng một giai nhân tuyệt sắc. Giữa muôn hoa rực rỡ, giữa ánh nắng bình minh, nàng xuất hiện như một tác phẩm nghệ thuật toàn bích và sống động.

Tim anh đập mạnh, trí anh bàng hoàng, tâm anh giao động đến nỗi thiếu nữ đã đi qua tự bao giờ mà tưởng chừng như bóng dáng vẫn còn lảng vảng đâu đây, khi ẩn khi hiện, khi còn khi mất…

Mây, nắng, cỏ, cây ngoài cửa sổ đều trở nên mờ ảo, chừng như chỉ còn lại đâu đó một bóng hình như hư như thực.

Chợt nhớ lời Thầy dạy. Anh giật mình định thần nhìn ra cửa sổ. Cảnh vật lại hiện ra, nhưng chẳng bao lâu lại chìm đi sau một bóng hình mờ ảo. Anh buồn bực, nhủ thầm: “Thế là mình đã đánh mất tâm thể vạn pháp”.

Không sao giải quyết được sự xung đột nội tâm này, anh quyết định gặp Sư để trình bày tâm bệnh, xin lời chỉ dẫn.

Sư nói:

– Hãy nhìn hình bóng bên trong với tâm lặng lẽ.

 

 Học Ðạo

Ða Văn đến học đạo. Sư hỏi:

– Ngươi định học bằng tâm hay bằng trí?

Thường nghe Sư giảng đừng đem trí phân biệt mà học đạo nên Ða Văn thưa:

– Dạ, bằng tâm.

Sư nói:

– Không được.

Hôm sau Ða Văn lại đến hỏi Sư:

– Vậy Thầy học đạo bằng tâm hay bằng trí?

Lúc ấy Sư đang ăn táo. Gọi:

– Này!

Ða Văn nhìn lên. Sư đưa trái táo Ða Văn vừa đón lấy. Sư hỏi:

– Bằng tâm, hay bằng trí?

 

Dễ Quá Mà!

Ða Trí đang ngồi lẩm bẩm:

– Khó thật, khó thật!

Vô Văn đi qua hỏi:

– Gì mà khó giữ vậy?

Ða Trí liền nói:

– Này Ðệ, làm sao biết được gà sinh trước hay trứng sinh trước?

– À, chuyện đó thì dễ quá mà.

Ða Trí ngạc nhiên:

– Thật vậy sao?

Vô Văn bật cười:

– Có gì đâu, ý Huynh sinh ra trước đấy.

 

Sửa Ðổi Thiên Nhiên.

Ngồi dưới gốc cây Bồ Ðề Ða Văn nói:

– Thiên nhiên có những điều bất cân xứng cần phải sửa chữa lại.

Vô Văn hỏi:

– Cái gì bất cân xứng?

Ða Văn ví dụ:

– Như bên kia, cây dưa hấu nhỏ như vậy mà trái thật to tướng, còn cây Bồ Ðề này to tướng mà trái lại nhỏ xíu!

Ngay khi đó một trái Bồ Ðề rơi trên đầu Ða Văn. Vô Văn nhân cơ hội nói:

– May chú chưa kịp sửa lại, chứ nếu trái Bồ Ðề to bằng trái dưa hấu thì còn gì là cái đầu của chú nữa!

 

 

Cầu Ðắc Với Vô Ðắc

Từ khi Ðạo Sĩ Cầu Ðắc đến nhập viện đã trở thành bạn thân với chú tiểu Vô Ðắc. Một già, một trẻ quấn quít bên nhau. Vô Ðắc rất thích Ðạo sĩ biểu diễn thần thông. Có lần Vô Ðắc xin học pháp thuật. Ðạo Sĩ nói:

– Cháu đổi tên với ta đi đã.

 

Cũng Tiên Ðoán.

Một nhà tiên tri nói rằng thế giới sau này sẽ là một bình minh tươi sáng trong đó con người được sống tự do không có luật lệ ai muốn ở đâu thì ở, làm gì thì làm, đi đâu cũng được không ai ràng buộc.

Nghe vậy, Vô Ðắc thưa:

– Cháu cũng tiên tri về một thế giới tương lai khác.

– Thế giới nào?

– Thưa, thế giới đó sau thế giới mà bác vừa tiên đoán. Nhà tiên tri ngạc nhiên hỏi:

– Thế giới đó ra sao?

– Thưa, bây giờ người ta lại thích sống khuôn khổ, luật lệ sau khi đã mệt mỏi rong chơi, chán chường phóng túng.

 

Tinh Tấn Hay Làm Biếng.

Ðạo sĩ  Cầu Ðắc kể với Vô Ðắc: Sau khi luyện được phép thần thông ngồi trên mây bay từ nơi này qua nơi khác như ý muốn, ta hãnh diện khuyên một người bạn:

– Này bạn! Hãy cố gắng luyện pháp môn này chỉ cần trì chỉ ít năm là thành công.

Bạn ta hỏi:

– Thành công để làm gì?

Ta giải thích:

– Bạn không thấy sao, với sở đắc này, Tôi có thể đi đây đó dễ dàng, không mệt nhọc gì cả.

Bạn ta nói:

– À, thì ra Huynh tinh tấn chỉ để được làm biếng.

 

Ngoài Da

Sư gặp Vị Tăng nổi tiếng về Thiền định.

Hỏi:

– Ông ta như vậy có được gì không?

Vị Tăng thưa:

– Tâm tôi đã định tĩnh không còn ham muốn dục lạc nữa.

– Thế thì ông chỉ mới được ngoài da.

– Vậy phải làm sao để được giải thoát hoàn toàn?

– Ấy, ông lại tính chuyện ngoài da nữa?

Advertisement

Pages: 1 2